Finansal analiz, işletmenin mali durumunu anlamak ve gelecekteki performansını tahmin etmek amacıyla finansal verilerin incelenmesi ve yorumlanması sürecini ifade eder. Bu yazıda finansal analizin amaçları, işletmelerin neden finansal analiz yapması gerektiği, farklı kapsamlara göre ayrılan finansal analiz türleri, kullanılan yöntemler, etkileyen faktörler ve nasıl yapılması konuları ele alınacaktır.
Yazımıza başlamadan önce ilginiz çekebilecek bir diğer konu olan “Swot Analizi Nedir? Nasıl Yapılır?” başlıklı yazımızın linkini buraya bırakıyoruz.
Finansal Analiz Amaçları Nelerdir?
Finansal analiz, işletmelerin çeşitli amaçlar doğrultusunda kullanılır. Bu amaçlar şu şekildedir:
- Mali Durumu Anlamak: İşletmenin mevcut mali durumunu değerlendirmek, varlıklarını, borçlarını ve öz sermayesini anlamak.
- Gelecekteki Performansı Tahmin Etmek: Finansal analiz, geçmiş performansı inceleyerek gelecekteki mali başarıyı tahmin etmeye çalışır.
- Karar Alma Süreçlerine Destek Olmak: Finansal analiz, yöneticilere işletme stratejileri, yatırım kararları ve operasyonel planlar gibi konularda destek sağlar.
- Kredi Değerlendirmesi: Finansal analiz, işletmenin kredi değerini belirlemek ve kredi taleplerini desteklemek için kullanılır.
Finansal Analiz Faydaları Nelerdir?
Bir İşletme Neden Finansal Analiz Yapar?
İşletmeler finansal analiz yapma ihtiyacını şu nedenlerle hisseder. İşletme, mali durumunu ve performansını objektif bir şekilde değerlendirmek için finansal analiz yapar. Finansal analiz, yöneticilere bilgi sunarak stratejik ve operasyonel karar alma süreçlerini güçlendirir. İşletme, finansal analiz yoluyla potansiyel riskleri belirleyip yöneterek sağlam bir mali temel oluşturabilir. Finansal analiz, işletmenin mali performansını paydaşlara, yatırımcılara ve diğer ilgili taraflara etkili bir şekilde iletmek için kullanılır.
Kapsamına Göre Finansal Analiz Kaça Ayrılır?
Finansal analiz genellikle iki ana kategoriye ayrılır:
İçsel Finansal Analiz
İşletmenin içsel süreçlerini, mali yapısını ve performansını değerlendiren analiz türüdür.
Dışsal Finansal Analiz
İşletmenin dış çevresiyle ilgili, özellikle rekabet ortamı ve sektör analizi gibi konuları içeren analiz türüdür.
Finansal Analizde Kullanılan Yöntemler Nelerdir?
Finansal analizde çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemler arasında başlıcaları şunlardır:
Oran Analizi: İşletmenin finansal performansını değerlendirmek için finansal tablolar arasındaki oranları kullanma yöntemidir.
Dikey Analiz: Finansal tabloların belirli bir dönemdeki durumunu inceleyen analiz türüdür.
Yatay Analiz: Finansal tabloların belirli bir dönem içindeki değişimini inceleyen analiz türüdür.
Fon Akışı Analizi: İşletmenin nakit akışını analiz ederek likidite durumunu değerlendiren bir yöntemdir.
Trend Analizi: Geçmiş dönem trendlerini inceleyerek gelecekteki eğilimleri tahmin etmeye çalışan bir yöntemdir.
Finansal Analizi Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Finansal analizi etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bu faktörler arasında ekonomik durum, sektör özellikler, rekabet ortamı ve yönetim politikaları gibi unsurlar yer almaktadır.
Finansal Analiz Nasıl Yapılır?
Finansal analiz süreci aşağıdaki adımları içerir:
- Veri Toplama: İlk adım, işletmenin finansal verilerini toplamak ve organize etmektir.
- Finansal Tabloların İncelenmesi: Gelir tablosu, bilanço ve nakit akış tablosu gibi finansal tablolar detaylı bir şekilde incelenir.
- Oran Analizi: Oranlar hesaplanarak işletmenin likidite, karlılık, finansal kaldıraç gibi önemli alanlardaki performansı değerlendirilir.
- Karşılaştırmalar ve Yorumlamalar: İşletmenin önceki dönem performansıyla, sektör ortalamalarıyla ve rakip firmalarla karşılaştırmalar yapılır, sonuçlar yorumlanır.
- Raporlama ve Stratejik Öneriler: Elde edilen veriler raporlanır ve işletmeye stratejik öneriler sunulur.