İhbar Süresi Nedir? İşçinin İhbar Süresi Ne Kadar?

Bir iş yerinde iş sözleşmesi işçi veya işveren tarafından herhangi bir sebeple fesih edilebilir. Böyle durumlarda tarafların birbirine karşı taşıdığı bazı yükümlülükler ortaya çıkmaktadır. Bu yükümlülüklerden en önemlisi ise ihbar süresi kavramıdır. Peki ihbar süresi detayları nelerdir? İşçinin ihbar süresi ne kadardır? gelin birlikte inceleyelim.

İhbar Süresi

Bir işletmede işveren ve işçi birbirine karşı pek çok sorumluluk taşımaktadır. İhbar süresi işletmedeki işçi ve işveren arasında imzalanan iş sözleşmesinin taraflardan birinin feshetmek istemesi üzerine bu isteği yazılı olarak bildirdiği süredir. İhbar süresini işçi işverenine işten ayrılacağını ya da işveren işçinin iş sözleşmesini sonlandıracağını belirli bir süre içerisinde karşı tarafa bildirmekle sorumludur. Aksi takdirde karşı taraf ihbar tazminatı açabilir.

İhbar Tazminatı

Bildirim sürelerine uymadan belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işçi veya işverenin ilgili yasadaki yazılı bildirim sürelerindeki ücret tutarında karşı tarafa ödemek zorunda olduğu tazminattır. Yasada bulunan ‘zarar’ koşuluna bağlı olmadığı içinde karşı tarafın herhangi bir zarara uğramış olmasına bakılmadan ödenmek zorunludur. Zaman aşımı ise 5 yıldır. 

İşçinin İhbar Süresi Ne Kadar? İhbar Süresi Ücreti Nasıl Hesaplanır?

• Belirli süreli iş sözleşmeleri süreksiz olduğu için haklı fesih sebebi olmadığı sürece son tarih geldiğinde fesih bildirimi gerektirmeden kendiliğinden sona erer. Ancak istisnai olarak belirli süreli iş sözleşmesi 10 yıldan fazla süre için yapıldığında ise sözleşmenin bitiminden sonraki 6 ay içinde fesih bildirimi yapabilir.
• Belirsiz süreli iş sözleşmeleri sürekli olduğundan dolayı fesih bildirimi gerektirir. İşçinin işyerinde geçirdiği süreyle orantılı olarak değişir.

 İşçinin çalışması;

1. 6 aydan az sürmüş ise fesih bildiriminin yapılmasından sonra 2 hafta,
2. 6 ay / 1 buçuk yıla kadar sürmüş ise fesih bildiriminden sonra 4 hafta,
3. 1 buçuk yıl / 3 yıla kadar sürmüş ise fesih bildirimden sonra 6 hafta,
4. 3 yıldan fazla sürmüş ise fesih bildiriminden sonra 8 haftalık ihbar süresi bulunmaktadır ve bu süre içerisinde işçi çalışmaya devam etmelidir.

İhbar süresi bittikten sonra iş sözleşmesi feshedilmiş sayılmaktadır.

İhbar Süresi Kullanmak Zorunlu Mu?

İşçinin istifasında ya da iş sözleşmesini feshetmesinde haklı bir sebep yoksa ihbar süresine uymalıdır aksi durumda işverenine ihbar tazminatı ödemek zorundadır.

İşveren de işçinin sözleşmesini haklı bir sebep yokken feshetmek isterse ihbar sürelerine uymakla yükümlüdür aksi takdirde işçiye ihbar tazminatı ödemek zorundadır.

 İstifa Edince İhbar Zorunlu Mu? 

En çok merak edilen konulardan birisi de istifa edince de ihbarın zorunluluk durumudur. İşçi, istifa ettiğinde işyeriyle hiçbir ilişiği olmasını istemeyebilir, ihbar süresini beklemeden ayrılmayı düşünebilir ancak istifası haklı sebeple feshe dayanmadığı sürece ihbar sürelerine uymak zorundadır eğer işçi ihbar süresine uymayı kabul etmezse işverene ihbar tazminatı ödemek zorundadır.

İstifa Ettikten Sonra Kaç Gün Çalışmalıyım?

İşçi, işvereniyle veya iş arkadaşlarıyla sorun yaşadıktan sonra istifa etmek isteyebilir. İstifa ettikten sonra işyerinden kötü ayrılıyorsa tekrar işe gelmek istemeyebilir, iş arkadaşıyla tartışmış olabilir ve o kişiyle karşılaşmamak için iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınırsa işverene bildirim süresi tutarınca ihbar tazminatı ödemek zorundadır.

Normal şartlarda ise işçinin iş görme süresi;

1. 6 aydan az sürmüş ise  2 hafta,
2. 6 ay-1,5 yıl arasında sürmüş ise 4 hafta,
3. 1,5 yıl-3 yıl arasında sürmüş ise 6 hafta,
4. 3 yıldan fazla sürmüş ise 8 hafta içinde istifasını bildirmeli ve çalışmaya devam etmelidir çünkü iş sözleşmesi de devam ediyor.

İşçi İhbar Süresi Boyunca Maaş Almaya Devam Eder Mi?

“İhbar süresi içerisinde maaş almaya devam edebilir mi yoksa çalışılmayan gün sayısı ücretten kesilir mi?” diye soracak olursanız iş sözleşmesi hala devam ettiği sürece işçi ve işveren iş sözleşmesinin gerektirdiği borçları yerine getirmekle sorumludur, işçinin ücreti ödenmeye devam eder ve bildirim süresince işçiye günlük 2 saat yeni iş arama izni verilmelidir, işveren bu izni işçiye vermez ise normal çalışma ücretini zamlı şekilde ödemek zorundadır.

İhbar Süresi Hangi Durumlarda Söz Konusu Olmaz?

 İş sözleşmesinin taraflarından birinin sözleşmeyi feshetmek istemesini açık ve net şekilde  bildirmesi süresi ihbar süresidir. Peki ya taraf olan kişi hangi durumda bildirim yapmaz inceleyecek olursak;

1. Deneme süresinde işten ayrılma: İşe girişlerde işçiye 2 aya kadar deneme süresi verilir. Bu sürede işçi veya işveren iş sözleşmesini ihbar bildirmeden sonlandırabilir ancak ücret yükümlülüğü devam eder.
2. Evlilik nedeniyle işten ayrılma: İhbar zorunluluğu olmadığı için ihbar tazminatı da söz konusu değildir ancak işçi kıdem tazminatı alabilir.
3. Askerlik nedeniyle işten ayrılma: Askere gidecek olan personel kıdemle ilgili şartları sağlıyorsa iş sözleşmesini feshedip kıdem tazminatını alabilir. İhbar zorunluluğu olmadığından dolayı ihbar tazminatı da ödemeyecektir.
4. Emeklilik nedeniyle işten ayrılma: Emekli olan personel ilgili kurumdan aldığı belgeyle iş sözleşmesini ihbar bildirmeksizin sonlandırabilir.
5. Haklı nedene bağlı derhal fesih: Sağlık sebepleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller, zorlayıcı sebepler, işçinin ihbar süresini aşacak kadar gözaltında kalması veya tutuklanması gibi sebeplerden dolayı iş sözleşmesi ihbar gerektirmeden sonlandırılabilir.
6. Belirli süreli iş sözleşmesinin feshi: Nitelik bakımından belirli süreli iş sözleşmelerinin son tarihi sözleşme tarafları tarafından önceden belirlendiği için süre bittiğinde hatta o tarihten önce feshedilirse bile bildirim uygulanmaz ve ihbar tazminatı da söz konusu değildir.

İhbar Süresinde Yıllık İzin Kullanılır Mı?

 Yıllık izin kullanan işçiye işten çıkarıldığı ihbar süresi verilmeden bildirilir aynı şekilde ihbar süresinde olan işçi de yıllık izin kullanamaz, yıllık izni kullandırılırsa ihbarı durur ve döndüğünde devam eder. Ancak feshi bildiren taraf işçiyse yıllık izinde de fesih bildirimi yapabilir.