Finansal analiz, işletmenin mali durumunu anlamak ve gelecekteki performansını tahmin etmek amacıyla finansal verilerin incelenmesi ve yorumlanması sürecini ifade eder. Bu yazıda finansal analizin amaçları, işletmelerin neden finansal analiz yapması gerektiği, farklı kapsamlara göre ayrılan finansal analiz türleri, kullanılan yöntemler, etkileyen faktörler ve nasıl yapılması konuları ele alınacaktır.
Yazımıza başlamadan önce ilginiz çekebilecek bir diğer konu olan “Swot Analizi Nedir? Nasıl Yapılır?” başlıklı yazımızın linkini buraya bırakıyoruz.
Finansal analiz, işletmelerin çeşitli amaçlar doğrultusunda kullanılır. Bu amaçlar şu şekildedir:
İşletmeler finansal analiz yapma ihtiyacını şu nedenlerle hisseder. İşletme, mali durumunu ve performansını objektif bir şekilde değerlendirmek için finansal analiz yapar. Finansal analiz, yöneticilere bilgi sunarak stratejik ve operasyonel karar alma süreçlerini güçlendirir. İşletme, finansal analiz yoluyla potansiyel riskleri belirleyip yöneterek sağlam bir mali temel oluşturabilir. Finansal analiz, işletmenin mali performansını paydaşlara, yatırımcılara ve diğer ilgili taraflara etkili bir şekilde iletmek için kullanılır.
Finansal analiz genellikle iki ana kategoriye ayrılır:
İşletmenin içsel süreçlerini, mali yapısını ve performansını değerlendiren analiz türüdür.
İşletmenin dış çevresiyle ilgili, özellikle rekabet ortamı ve sektör analizi gibi konuları içeren analiz türüdür.
Finansal analizde çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemler arasında başlıcaları şunlardır:
Oran Analizi: İşletmenin finansal performansını değerlendirmek için finansal tablolar arasındaki oranları kullanma yöntemidir.
Dikey Analiz: Finansal tabloların belirli bir dönemdeki durumunu inceleyen analiz türüdür.
Yatay Analiz: Finansal tabloların belirli bir dönem içindeki değişimini inceleyen analiz türüdür.
Fon Akışı Analizi: İşletmenin nakit akışını analiz ederek likidite durumunu değerlendiren bir yöntemdir.
Trend Analizi: Geçmiş dönem trendlerini inceleyerek gelecekteki eğilimleri tahmin etmeye çalışan bir yöntemdir.
Finansal analizi etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bu faktörler arasında ekonomik durum, sektör özellikler, rekabet ortamı ve yönetim politikaları gibi unsurlar yer almaktadır.
Finansal analiz süreci aşağıdaki adımları içerir: